داده باز (Open Data) چیست؟

داده باز چیست؟ داده های باز یا Open Data داده هایی هستند که به راحتی قابلیت دسترسی، بهره برداری، ویرایش و اشتراک گزاری توسط هر شخصی را دارند. اهداف Open Data مشابه دیگر نرم افزار های باز یا Open Source، سخت افزار های اوپن سورس، محتوای باز، مشخصات باز، آموزش باز، منابع آموزشی باز، دولت باز، دانش باز، دسترسی آزاد، علم باز و وب باز می باشد. رشد داده باز، برابر با ترقی تفکر و ویژگی های فکری درست است.

در پاسخ به سوال نوع داده باز چیست؟ می توان گفت که داده‌ های باز می‌ توانند به صورت پیوندی نیز باشند، به داده‌های باز پیوندی (linked open data) گفته می‌شود. یکی از مهم ترین انواع داده های باز، داده های باز دولت است (OGD). که شکلی از داده های باز ایجاد شده توسط نهادهای دولتی حاکم بر کشور های مختلف است. اهمیت داده های باز دولت این است که مربوط به بخشی از زندگی روزمره شهروندان است و حتی معمولی ترین و پیش پا افتاده ترین کارهایی که به ظاهر از دسترسی دولت ها دور هستند.

در مورد Open Data مطالب بسیاری قابل ذکر است که ما در این مقاله به چند مورد از مهم ترین آن ها می پردازیم.

فهرست موارد قابل ذکر در مقاله “داده باز چیست؟”:

داده باز چیست؟

همانطور که در بخش بالا گفته شد، در پاسخ به سوال داده باز چیست باید گفت که داده‌ های باز، داده‌ هایی هستند که هر کسی می‌تواند به آن ها دسترسی داشته باشد، از آن ها استفاده کند و با دیگران به اشتراک بگذارد. داده های باز زمانی قابل استفاده می شوند که در قالبی رایج و قابل خواندن توسط ماشین، در دسترس قرار گیرند.

داده های باز باید دارای مجوز باشند. مجوز آن باید به گونه ای باشد که به افراد اجازه دهد تا از داده ها به هر شکلی که می خواهند استفاده کنند، از جمله تبدیل، ترکیب و اشتراک گذاری آن با دیگران، حتی با اهداف تجاری. بدون داده ما نمی توانیم اطلاعات بسازیم و بدون اطلاعات دانش جدیدی وجود ندارد.

معرفی دانش

دانش از اطلاعات به دست می آید و مناسب با نیاز های شما شخصی سازی می شود. ایجاد دانش، فرآیند تبدیل اطلاعات به انتخاب است. به طور مثال دانستن این که هیچ کس در خانواده شما پارک را دوست ندارد، به شما کمک می کند تا تصمیم بگیرید که از رفتن به کدام مکان ها در تعطیلات خودداری کنید و بدانید که کدام مکان برای خانواده شما مناسب تر است.

عوامل ایجاد داده باز چیست؟

سه عامل وجود دارد که باتوجه به آن ها و رعایتشان می توان داده باز ایجاد کرد:

چرا به داده باز نیاز داریم؟

داده‌ های باز می‌ تواند از جهات مختلف به دولت‌ ها، کسب‌ و کارها و جامعه مدنی کمک کنند. در بخش بعد برخی از کاربرد های مختلف داده باز ها را برایتان شرح می دهیم.

دولت ها

داده باز می تواند به شفاف کردن فعالیت دولت ها کمک کند. با استفاده از این مورد می توان شواهدی ارائه داد که پول عمومی به درستی خرج می شود و سیاست ها به درستی در حال اجرا هستند. به عنوان مثال داده‌ های باز به شهروندان کانادا این امکان را داد که در سال ۲۰۱۰، ۳.۲ میلیارد دلار از کمک های خیریه تقلبی را پس‌ انداز کنند.

ایجاد فرصت های تجاری جدید

داده های باز فرصت های جدیدی را برای ارتباط کسب و کار ها با مشتریانشان باز می کند. با توجه به این اطلاعات می توان روش های ارتباط با مشتریان را اصلاح کرد و پیگیری بیشتری در مواردی که مربوط به مشتریان است داشته باشند.

حفاظت از کره زمین

امروزه وب به بخش اصلی زیرساخت برای ما تبدیل شده است و داده های باز بر روی آن ساخته می شوند. به عنوان مثال، داده های باز در مورد آب و هوا می تواند یک سیستم هشدار اولیه برای بلایای زیست محیطی ارائه دهد. داده های باز همچنین به مصرف کنندگان کمک می کند تا تأثیرات شخصی خود را بر محیط زیست درک کنند و برای بهبود آن گام بردارند.

مزایای داده های باز (Open Data) چیست؟

انتشار داده‌ باز ها با این باور انجام می‌ شود که مزایای زیادی برای شهروندان، کسب‌ و کارها و ادارات دولتی به ارمغان می‌ آورد و در عین حال امکان همکاری قوی‌ تر در سراسر اروپا را فراهم می‌ کند. داده‌ های باز می‌ توانند در زمینه‌ های مختلف، مانند سلامت، امنیت غذایی، آموزش، آب و هوا، سیستم‌ های حمل‌ و نقل هوشمند و شهر های هوشمند مزایایی به ارمغان بیاورند و «منبع ضروری برای رشد اقتصادی، ایجاد شغل و پیشرفت اجتماعی» در نظر گرفته می‌شوند.

انتشار و استفاده مجدد از داده های باز مزایای مختلفی را به همراه دارد، از جمله:

افزایش کیفیت: کارایی و شفافیت خدمات عمومی؛

صرفه جویی در هزینه: به عنوان مثال پیش بینی می شود که دولت های ملی اتحادیه اروپا چه مقدار از داراییشان را می توانند تا سال های پیش رو پس انداز کنند.

بهره وری بیشتر در فرآیندها و ارائه خدمات عمومی: این را می توان با مثالی از هلند نشان داد، جایی که وزارت آموزش داده های مربوط به آموزش را برای استفاده مجدد منتشر می کند. از آن زمان، تعداد سوالاتی که دریافت می کنند کاهش یافته و حجم کار و هزینه ها را کاهش داده است. اکنون پاسخگویی به سؤالات باقیمانده برای کارمندان دولت آسانتر است زیرا واضح است که داده های مربوطه را کجا می توان یافت.

با توجه به موارد ذکر شده در این مقاله نتیجه می گیریم که داده های باز برای رسیدن به نتایج مطلوب در بخش های مختلف صنعت، دولت ها، بازرگانی و….، مورد استفاده قرار می گیرد. در صورتی که اوپن دیتای مورد نیاز، در اختیار افراد و سازمان ها قرار بگیرد، با توجه به آن ها می توانند به نتایج جامع و کامل تری دست یابند.

امیدوارم از مطالعه مقاله “داده باز چیست” لذت برده باشید.